Dr. Pierluiggi Zamperin shërbeu si mjek në spitalin fushor ushtarak të ndërtuar në Krastë të Elbasanit si dhe në atë të Librazhdit, gjatë luftës së dytë botërore. Gjatë kësaj periudhe duke ushtruar edhe pasionin e tij për fotografinë, fiksoi në objektiv edhe shumë pamje nga vende përgjatë rrugëtimit të tij duke na bërë kështu një dhuratë të mrekullueshme historike.
Historiani amerikan Edvin Xhejks (1908-1996) ishte misionar baptist i cili punoi si mësues në Korçë në vitet 1932-1940, ku filloi të grumbullonte materiale për historinë e Shqipërisë.
Ka shkruar disa punime per historinë e Shqipërisë
Kur ishte në Shqipëri, Xhejksi mblidhte pa pushim kartolina të vendit. Pas vdekjes së tij, kartolinat përfunduan në arkivin e tij personal në Seminarin Baptist Konservator të Denverit (Denver Conservative Baptist Seminary). Koleksioni i kartolinave u gjet dhe u vendos në dispozicion të publikut nga David Hosaflook, drejtori i Institutit për Studime Shqiptare dhe Protestante.
Referuar faqes : Albanian Photography
Fotografi nga Lufta e Parë Botërore të realizuara nga ushtria Austrohungareze gjatë kohës që u vendos në Elbasan. Ky koleksion u gjet online nga Z. Fatos Bajraktari dhe fotot me rezolucion te larte u blenë në Arkivin Austriak nga shoqata ADE për të realizuar më pas ekspozitën në përvjetorin e Luftës e Parë Botërore në qytetin e Elbasanit.
Në këtë shkrim do të zenë vend transmetimet e dhëna me gojë nga brezi në brez, si dhe Legjenda e Pusit që Lahet Vetë – Pusi i Dylgjerhysenit në Elbasan.
