Fillkremtimi i mësojtores Normale - fjala e Luigj Gurakuqit ne hapjen e Normales
Invalid data for media #23899.
- Data
- 1909
- Autori/Krijuesi
- Luigj Gurakuqi
- Kontribuesi
- Prof. Reshit Koburja
- Përmbajtja
-
Luigj Gurakuqi (1879-1925)“E tetëmbëdhjetë ditë e Vjeshtës së tretë asht nji ditë e madhe e shënueshme për Elbasanasit, ene kujtimi i saj kurdoherë i lulëzueshëm e madhështor ka me mbetun në shpirtrat t’ona me qenë që ndë këtë ditë u kremtua fillkremtimi i Mësonjtores Normale prej të cilës Shqipnia e tanë sot po pret dritë e ditunië me themel, arsim e nji shtollizje mendore të shëndoshë, e cila prej kaqi kohë mjerisht i mungon...”(Gazeta “Dielli” – Nr.40, dt 31 Dhjetor 1909)
Fjala e Z. Gurakuqi“Dita e sotshme, kjo ditë e bardhë e plot hare, që gëdhini sot mbi qytetin tonë, do të mbetet sinjë ditë e madhe, si një ditë e shqueme e paharrueshme në histori të kombit tonë, do të qëndrojë si një e kremte e shenjtë e përjetëshme, e cila do të lutet me nderim e me brohoritë, babë mbas babe e djalë mbas djali, ndër kohnat e panumëruardhme që do të vijn e gjer në jetë të jetës.Kombi shqyptar, që shkëlqen gjithmonë përmbi t’jerët me trimëniën e fisnikniën e vetë, ky komp që përmendet kudo, e me nderë e me lavdin prej të gjithëve, për besën e burrëniën, që kurr s’i ka mohuar, ky komp po i shton vetvetes edhe për një t’jetrë vetië t’mirë, dua të them dashuniën për mësimin e për dituniën që e kishte gjithënjë në gjak e në natyrë, po që mjerisht nga shumë e shumë shkake nuk mundi gjer më sot t’a rrëfente e t’a zhvillonte ashtu si duhej. Me këtë shkollë të madhe për mësonjës, që ishte dëshiri e shpresa e të parëvet t’anë prej vjetësh, fillesën e të cilës na jemi mbledhunë sot të kremtojmë bashkërisht, kombi shqyptar po mbiell farën e ditunisë, po heth themelin e mësimit, pse nga kjo shkollë do të dalin ata apostuj të nxehtë e të vullnetshëm që do të përhapin dritën ndër ato ma t’ertat vise, do të dalin ato burra njeridashësë, të cilët, si Orfeu si Amfioni, me urtëriën e me ambëlsiën e fjalëve e të këshillavet të veta do të zbutin egërsinat, do të tundin currat e shkambinjt, do të qytetërojnë e t’afrojnë njerëzit e t’i mbajnë që të duhen e të ndihmohen si vëllau me vëllanë. I math e i parrëfyeshëm asht pra sot gëzimi i jem, o zotërinj të nderëshmë, që pata fatin e bardhë të ndodhem ndë mest t’uaj e të marr pjesë ndë hareen e madhe që sot ju ndien zembëra, tepër i lartë asht nderi që më dhuroi i hyjmëshmi Perëndië që të numurohem edhe unë një nga punëtorët e parë që do të përpiqen e do të derdhin djersën e vet për rreth kësaj ndërtese të madhe. Po mos kujtoni, o zotërinj të nderëshmë, së vetëm zembërat t’ona këndojnë e lulëzojnë në ditë të sotshme, mos kujtoni se vetë shpirti ynë kënaqet e dëfreu. Sot zëmbërat e Shqypëniës së tanë rrahin për nje herë me t’onat, sot e shpritnat e të gjithë shqypëtarëvet bashkohen me t’anët ndë hare e ndë gazmënt.Ndë malet e larta e të mbuluame me borë, malësorët rrebtë e të fuqishëm, që më hutën ndë krah janë kurdoherë gati t’i kundërshtohen anmikut e të derdhin gjakun për nderin e Shqypniës ndër qytetet e mëdhaja e tregtarët e kujdesëshmë që përpiqen të shtojnë gjaan e pasuniën e vendit, ndë xhamia e ndë kisha hoxhë e priftë që i falin të lartit Zot shërbimet e veta, të gjithë, po të gjithë e kanë sot të sjellun synin mbi ne, të gjithë janë sot si të varunë prej nesh, e me gaz e me dashunië vërejnë e vështronë Elbasanin, këte qytet të bukur, që polli e ushqeu kurdoherë në gji të vet burra të dijshëm e të vleshmë e atdhetarë trima e të flakte, vërrejnë e vështrojnë Elbasanin mbi të cilin leu sot një diell i ri që do të përhapë dritën e vetë të shkëlqyeshme e do të lëshëjë rrezet e tija jetëpruese mbi të gjithë Shqypniën e ndë tokë të të cilit bini sot nj lule e zgjedhune, që do të përndajë erën e vetë ndëpër të tanë qytetet t’ona një erë të hollë e të kandëshme, një erë ditunie e qytetërimi. E jo vetëm Shqypnia e gjallë, o zotnij të nderëshmë, merr sot pjesë ndë gëzimin t’onë, po bashkë me të lëkundet e brohoritë edhe Shqypnia e herëshme, edhe ata etnit t’anë që u përkujdesnë aqë fort për gjuhë e për kombësi, edhe ata popo gëzojnë sot e kënaqen për një herit me ne e Mbrenda varreve t’errta e të ftohta eshtnat e kocinjtë’ e tyne sot tunden e djersijnë , e një gjamë e lehtë e ndëpër dhee përshkon an e kant viset t’ona, zgjon nga gjumi i thellë të vdekunit t’anë e u rrëfen me gëzim ndodhjen e madhe. Andaj nga kodrat e lulëzuem t’Ysqundarit, andej nga suka e blera e të mveshuna me ullinj e portakalle të Libanit ngrihen hijet madhështore të Naim be’ Frashërit e të Vasa Pashës, e, mbi krahët e erës së lehtë, hidhen mbi ranën e nxehtë Misirit t’i japin Mehmet Aliut sihariqin e gazmueshmë. Valët e shpejta të Nilit marrin fjalën e tyne, e tue u-bashkuar me tallazet e detit, vijnë e përpiqen me brigjet e Shqypniës e, për ndën dhee, i sjellin të Madhit Nelko Kristoforidhi përgëzimet e atyne burrave të pavdekunë për ndërtesën e shënjtë, që po themelohet sot në qytet të tij të madhënueshmë... gëzon bashkë me nee edhe njerzija e tanë, pse mësimi e ditunia, o Zotënij të-nderëshmë, nuk kanë kufij, nuk ka sinore. Arësimi asht i përgjithshëm, ngulë rranjë kudo, përhapet në çdo vent. Me anë të mësimit e të dituniës njerëzit u-njohnë ma mirë lidhnë marëdhënie ndë mest të tyne, -- afëruan, u-bashkuan, u-banë vëllazën. Mësimi e ditunia i rëzuan ato mure të larta që ndanin njeriun prej njeriut, thyen currat e shkambinjt, çaan e përshkuan kodrat e malet, lidhnë bashkë fushat e qytetet, sunduan detnat e oqeanet e bashkuan popujt njënin me tjetrin, baan të tanë botë si një fëmijë të madhe e krijuan të gjitha ato çudina që shohin sot e që nuk duken si punët e njeriut.Kaq mjafton për me rrëfyem vlerën e mësimit, duhet pra t’ua dijmë tëmirë e t’u jemi gjithmonë të detyruamun atyne që u munduan me e përhapun ndëpër botë ...Andaj pra i qoftë lavd e nderë Elbasanit që me Atdhesië e me përparim të vet u-vu ndë krye të qyteteve të tjera e po hapë sot këta shkollë për mësonjës, nga e cila do të përhapet drita e mësimit ndë të gjithë vendn t’onë.Elbasani, sikundrë asht mezi i Shqypniës landore ashtu do të jetë edhe mezi i Shqypëniës mëndore: do të jetë truni, do të jetë zembëra e të gjithë shqyptarëvet. Këtu kantundësi me qytetarin malësori me fusharakun do të bashkëtrajtojnë e do të bahen një. Këtu Toska me Gegën do të derdhen, do të ntretem, do të përzihen bashkë, do të përnjëshmohen e do të harrojnë emrat e tyne, këtu gjuha shqype, tue u përkulun pas kësaj ligjërate t’ambele, do të marrë një trajtë e një fytyrë të përbashkmë, këndej do të dalin Shqypëtarë, vetëm shqypëtarë” . - Subjekti
- Shkolla Normale, Luigh Gurakuqi, Gazeta Dielli
- Botuesi
- Gazeta Dielli
- Koleksionet
- Fotografi
Etiketa të reja
Pjesë e Fillkremtimi i mësojtores Normale - fjala e Luigj Gurakuqit ne hapjen e Normales
Renditja: 4440 (7 shikime)
Luigj Gurakuqi, “Fillkremtimi i mësojtores Normale - fjala e Luigj Gurakuqit ne hapjen e Normales”, Gazeta Dielli, 1909, Arkiva Digjitale Shqiptare, accessed 13 shtator 2024, http://adsh.al/s/adsh/item/23898
Komentoni
No comment yet! Be the first to add one!