Kisha e “Shën Kostandinit dhe Elenës” në Kalanë e Beratit, Viti 1639
Etiketat
Kishat Ortodokse Shqiptare- Përshkrimi
-
Kisha e "Shën Kostandinit dhe Elenës" gjendet në kalanë e Beratit. Kisha është pikturuar në vitin 1639 dhe ka përmasa 8.70x7.80 metra. Ky fakt vërtetohet prej një mbishkrimi që gjendet mbi faqen e murit verior të kishës: Ειστοριυη ο αγιος Κοσταντηνος / απ’ ετους του Χ(ρι)σ(το)υ Α Χ Μ Θ (=1649) / 1639. “Është pikturuar shën Kostandini, / viti prej Krishtit 1649 / 1639” [1] . Mbi një gur jashtë apsidës së kishës është ghendur viti 1791 që tregon kohën e rindërtimit të kishës, e cila fillimisht ka qenë një paraklis i thjeshtë dhe është rindërtuar më vonë” [2] .
Ikona e Shën Kostandinit dhe Elenës [3] është pikturuar nga Onufri. Aktualisht ikona është në Muzeun e Artit Mesjetar në Korçë. Ikonat e tjera të ikonostasit janë pikturuar nga Onufër Qiprioti. Mbi ikonën e madhe të Krishtit gjendet mbishkrimi: Δεησις του δουλου του Θ(εο)υ / Χριστου ιερεος μετα της / συ(μ)βιου κ(αι) το(ν) τεκνον αυτου. / Ετη απο του Χριστου αχδ. / Χειρ Ονουφριου Κυπρεου “Lutje e shërbëtorit të perëndisë, prift Kristos me të shoqen dhe bijat e tij. Viti prej Krishtit 1604. Dora e Onufër Qipriotit” [4] . Ndërsa në ikonën e madhe të Shën Mërisë në ikonostas është shkruar: “Lutje e shërbëtores, priftëreshës Konteshë. Amin” [5] . Tek ikona e Gjon Pagëzorit [6] gjendet ky mbishkrim: Αλλον ουρανον ορω καικοσμημενον τ(ην) σεπτην οικοναν σου / Προδρομε μακαρ η νπερ καθηστορισεν απλετο ποθο Ανδρεας ταχα και / ιερε(υ)σ και κτητορ. Χειρ δε υπαρχι Ονουφρηου Κυπρεου ετι / απο του Χ(ριστο)υ αφyθ εν μηνι σεπτε(μ)βριου “Një qiell tjetër shoh të stolisur, ikonën tënde të nderuar pararendës i lumtur, të cilën e pikturoi me dëshirë të plotë Andrea, prift gjithashtu dhe ktitor. Dora është e Onufër Qipriotit, viti prej Krishtit 1599, në muajin shtator” [7] .
Νë vitin 1604, Qiprioti ka pikturuar ikonën "Deisis" dhe dy panotë anësore me shenjtorë për ikonostasin e kishës së "Shën Kostandinit dhe Helenës" në kalanë e Beratit. Në fondet e Muzeut Historik Kombëtar nga kisha e "Shën Kostandinit dhe Helenës" gjendet edhe kryqi, që ka qenë vendosur mbi ikonostasin e kishës me numër inventari 5467, si edhe ikona "Deisis" me numër inventari 5615 dhe përmasat 75 x 18 cm.
- Referencat
-
[1] -Theofan Popa, Mbishkrime të kishave në Shqipëri, Tiranë 1998, nr. 103, faqe 92.
[2] -Theofan Popa, Mbishkrime të kishave në Shqipëri, Tiranë 1998, nr. 164, faqe 111.
[3] -Ikona e Shën Kostandinit dhe Elenës vjen nga kisha e Shën Kostandinit dhe Elenës, Berat. Ajo ka përmasat 87.5x58x3.2 cm. Ikona është e ekspozuar në Muzeun e Artit mesjetar në Korçë me numër inventari 69. Ikona është pikturuar nga Onufri në shek. XVI. Shën Kostandini dhe Elena paraqiten në këmbë duke mbajtur kryqin me njërën dorë. Veshjet e tyre mbretërore janë të dekoruara me gurë të çmuar. Në pjesën e sipërme të ikonës paraqitet Krishti, duke mbajtur kurorat e shenjtërisë. Ευγενια Δρακοπουλου, Εικονες απο τις ορθοδοξες κοινοτητες της Αλβανιας, Θεσσαλονίκη, 2006, σελ. 74-77; Ylli Drishti, Ikona bizantine dhe pasbizantine në Shqipëri , Davinci, Tiranë, 2003, faqe 19-20; Ylli Drishti, The Byzantine and Post-Byzantine Icons in Albania , Davinci, Tirana, 2003, page 19-20.
[4] -Theofan Popa, Mbishkrime të kishave në Shqipëri, Tiranë 1998, nr. 99, faqe 90.
[5] -Theofan Popa, Mbishkrime të kishave në Shqipëri, Tiranë 1998, nr. 282, faqe 147.
[6] -Ikona e Shën Joan Pagëzorit vjen nga kisha e Shën Kostandinit dhe Elenës, Berat. Ajo ka përmasat 93x50x3.6 cm. Ikona është e ekspozuar në Muzeun e Artit mesjetar në Korçë me numër inventari 3629. Ikona është pikturuar nga Onufër Qiprioti në vitin 1599. Në ikonë Joan Pagëzori paraqitet me flatra. Me dorën e djathtë është duke bekuar, ndërsa në dorën e majtë mban kokën e prerë. Në pjesën e poshtme të ikonës është shkruar: ΑΛΛΟΝ ΟΥΡΑΝΟΝ ΟΡΩ ΚΑΙΚΟΣΜΗΜΕΝΟΝ Τ(ΗΝ) / ΣΕΠΤΗΝ ΟΙΚΟΝΑΝ ΣΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΕ ΜΑΚΑΡ ΗΝΠΕΡΚΑΘΗ / ΣΤΟΡΙΣΕΝ ΑΠΛΕΤΟ ΠΟΘΩ ΑΝΔΡΕΑΣ ΤΑΧΑ Κ(ΑΙ) ΙΕΡΕΥΣ / ΚΑΙ (ΚΤΗ)ΤΟΡ ΧΕΙΡ ΔΕ ΥΠΑΡΧΙ ΟΝΟΥΦΡΙΟΥ ΚΥ/(ΠΡΕΟΥ) ΕΤΗ ΑΠΟ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΑΦΖΘ ΕΝ ΜΗΝΙ ΣΕΠΤΕΜΒΡΗΟΥ / ΚΘ ΗΜΕΡΑΣ. “Një qiell tjetër shoh të stolisur, ikonën tënde të nderuar pararendës i lumtur, të cilën e pikturoi me dëshirë të plotë Andrea, prift gjithashtu dhe ktitor. Dora është e Onufër Qipriotit, viti prej Krishtit 1599, në muajin shtator 1599. Ευγενια Δρακοπουλου, Εικονες απο τις ορθοδοξες κοινοτητες της Αλβανιας, Θεσσαλονίκη, 2006, σελ. 86-87.
[7] -Theofan Popa, Mbishkrime të kishave në Shqipëri, Tiranë 1998, nr. 98, faqe 89-90.
- Autori
- Andrea Llukani
- Kontribuesi
- Andrea Llukani
- Periudha
- Pas bizantine
- Item sets
- Kishat Ortodokse
Etiketa të reja
Part of Kisha e “Shën Kostandinit dhe Elenës” në Kalanë e Beratit, Viti 1639
Renditja: 49 (468 shikime)
Andrea Llukani, “Kisha e “Shën Kostandinit dhe Elenës” në Kalanë e Beratit, Viti 1639”, Arkiva Digjitale Shqiptare, accessed 16 tetor 2025, https://adsh.al/s/adsh/item/25970
Komentoni
No comment yet! Be the first to add one!