Dr. Besim Zyma (1899-1983)

by Dr. Naim Demiri

Mjek, patriot, otojatër i shquar, themelues i otorinolaringologjisë shqiptare, Profesor.

Can I use it?

Autori©

Të dhëna

Përshkrim
Mjek, patriot, otojatër i shquar, themelues i otorinolaringologjisë shqiptare, Profesor.
Jetëshkrimi

Lindi në Elbasan në vitin 1899. Për një kohë të gjatë familja e tij jetoi në Stamboll. Këtu Dr. Besim Zyma  merr dhe mësimet e para. Arsimin e mesëm e kryen në gjimnazin austriak, në gjuhën gjermane më 1919, ndërsa fakultetin e mjekësisë në v. 1924, po në Stamboll.

Fillon punë në spitalin Numune të Ankarasë si asistent kirurgjie. Më pas largohet nga Turqia dhe shkon në Gjetmani. Në v. 1926 pranohet si mjek në një nga klinikat e gjinekologjisë, kirurgjisë, pathologjisë. Spitali e cakton si mjek në plazhin e ishullit Syet, në veri të Gjermanisë, një kamp veror, me shtëpi pushimi për të rinjtë.

Mbas disa vitesh punë caktohet mjek në vaporin "Livadia”, i shoqërisë detare Hamburg- Amerikë^Linia. Më 1930 pranohet asistent, për sëmundjet e veshit, hundës, fytit i udhëhequr në atë kohë nga prof. E. Ajken (E. Eiken). Më 1932 kthehet në atdhe, emërohet mjek i ORL në spitalin e Tiranës.

Si themelues i ORL-së në Shqipëri shquhet për humanizëm, përkushtim e aftësi profesionale. Kreu operacione nga më të ndryshmet në vesh, hundë, fyt, ezofag, laring, trake si dhe operacione plastike. Në v. 1939 ftohet nga klinika universitare Sharite në një konferencë shkencore. Kthehet në atdhe dhe me zemërim e revoltë përjeton pushtimin e Shqipërisë nga Italia fashiste. Dr. Besim Zyma  ishte antifashist dhe ndihmoi Luftën ANÇ, duke mjekuar, strehuar partizanë dhe më pas hebrenj (shih Hebrenjtë në Elbasan) që ndiqeshin nga nazistët.

Për këto qëndrime e internojnë në Bari të Italisë, për një vit dhe më vonë ne Mitrovicë, tre muaj.

Mbas internimit kthehet në Tiranë dhe fillon punë si mjek specialist. Me Çlirimin e vendit, ndihmesa e tij do të shtrihet për konsulta, operacione dhe në qytetet e tjera si Shkodër, Korçë, Elbasan.  Themelimi i U.T., krijimi i klinikave në Fakultetin e Mjekësisë, krijojnë hapësira të reja për studime e ngritje profesionale.

Në këtë periudhë Dr. Besim Zyma  drejton katedrën dhe shërben si pedagog në Universitet. Vëmendje të veçantë ai i kushton kualifikimit të kuadrit të ri. Për këto merita në v. 1965 i jepet ti tulli Profesor. Është autor i shumë botimeve, studimeve, artikujve të botuara brenda e jashtë vendit, pjesëmarrës e kumtues në di sa konferenca, kongrese kombëtare e ndërkombëtare. Ndër botimet kryesore janë: “Dhembjet e kokës” (1969), Mjeku i vetvetes” (1981), “Ndihma e shpejtë (1983). Në tetor 1983 Dr. Besim Zyma  shkon në Itali për kurim.

Vdiq në një nga klinikat e Romës, më 26 nëntor. Në përkujtim të jetës e veprës së Dr. Besim Zyma , në vitin 1995 themelohet shoqata e ORL shqiptare “Besim Zyma”.

 Më  25 tetor 1999 në Rostok të Gjermanisë organizohet konferencë shkencore në 100- vjetorin e hapjes së spitalit të parë të ORL për Evropën kontinentale. Kumtuesi prof. H.V. Pan (H.W. Pan) referon kumtesën: “Jeta dhe vepra e prof. Besim Zymës, kontributi i tij, në hapjen e organizimin e shërbimit të ORL në Shqipëri”.       

Emri
Besim
Mbiemri
Zyma
Data e lindjes
1899
Data e vdekjes
26 nëntor 1983
Autori
Dr. Naim Demiri
Të drejtat intelektuale
Autori©

Grupet e materialeve

Dr. Naim Demiri, “Dr. Besim Zyma (1899-1983)”, Elbasani, accessed 9 dhjetor 2023, https://adsh.al/s/elbasani/item/25992

Komentoni

Asnjë koment ende! Bëhu i pari që komenton!

Jam dakord me kushtet e përdorimit dhe pranoj të ofroj kontributin tim nën liçensën CC BY-SA.

Arkivat e zonave të tjera